Mesane taşı, idrar kesesi (mesane) içinde oluşan sert mineral birikintileridir. Bu taşlar, genellikle mesanede biriken idrardaki minerallerin kristalleşmesi sonucu meydana gelir. İdrar, mesanede uzun süre kaldığında veya tamamen boşaltılamadığında, bu mineraller zamanla taş haline gelir.
Mesane Taşının Oluşum Süreci
- İdrarın Tam Boşaltılamaması:
- Mesane taşlarının en yaygın nedeni, mesanenin tamamen boşaltılamamasıdır. İdrar mesanede ne kadar uzun süre kalırsa, minerallerin birikme ve kristalleşme olasılığı o kadar artar.
- İdrar yapma zorluğu genellikle prostat büyümesi, mesane kaslarının zayıflığı, nörolojik hastalıklar veya idrar yolu tıkanıklıkları gibi durumlarla ilişkilidir.
- İdrar Yolu Enfeksiyonları:
- Mesanede oluşan enfeksiyonlar, idrarın kimyasal dengesini bozarak taş oluşumuna yol açabilir.
- Enfeksiyon sırasında idrarda artan bakteriler ve diğer maddeler, kristalleşmeyi hızlandırabilir.
- Mesanedeki Yabancı Cisimler:
- Mesanede kateter, stent gibi yabancı cisimlerin bulunması, bu maddelerin etrafında mineral birikimine ve taş oluşumuna neden olabilir.
- Beslenme ve Sıvı Alımı:
- Yetersiz sıvı alımı, idrarın daha yoğun ve konsantre olmasına yol açar. Bu durum, minerallerin çökelmesine ve taş oluşumuna neden olabilir.
- Kalsiyum, oksalat veya ürik asit açısından zengin beslenme, taş oluşum riskini artırabilir.
- Metabolik Bozukluklar:
- Gut hastalığı veya paratiroid bezlerinin aşırı çalışması gibi bazı metabolik durumlar, idrarda taş oluşumuna neden olabilecek kimyasal değişikliklere yol açabilir.
Mesane Taşı Oluşumunda Risk Faktörleri
- Prostat büyümesi: Özellikle erkeklerde prostatın büyümesi mesaneyi sıkıştırarak idrarın tam olarak boşalmasını engelleyebilir.
- Mesane sarkması (sistosel): Kadınlarda mesanenin vajina içine doğru sarkması, idrarın mesanede birikmesine yol açabilir.
- Nörolojik durumlar: Omurilik yaralanmaları veya multipl skleroz gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklar mesane kaslarının düzgün çalışmamasına neden olabilir.
- Geçirilmiş mesane ameliyatları veya idrar yolu cerrahisi.
Mesane taşı, uygun tedavi edilmediğinde ağrı, idrarda kanama ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Tedavi genellikle taşın büyüklüğüne ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir.
